Spel Zonder Grenzen

Ja! Daar kegelt een oranje sumoworstelpak een Hongaar omver! Ik spring door de kamer van blijdschap. Dit heeft Nederland nodig om in de race te blijven voor het winnen van deze aflevering. Hongarije staat bovenaan in het klassement. Die moeten we zoveel mogelijk punten afpakken. ‘We’ inderdaad. Want in dat sumoworstelpak zit Annie uit Winschoten. En Annie uit Winschoten vertegenwoordigt Nederland. Alleen voor vandaag. Alleen in het Spel Zonder Grenzen.

Mijn gevoel zegt dat Spel Zonder Grenzen gedurende een heel groot deel van mijn jeugd op de Nederlandse televisie te zien is. Dat lijkt niet te kloppen. Alleen in 1997 en 1998 doet Nederland mee. Jaren daarvoor ook al. Van 1970 tot en met 1977. Maar dan moet ik nog geboren worden. Het circus trekt heel Europa door. Van Portugal tot Duitsland en van Italië tot Wales. In 1977 is Doetinchem gastheer. Stampvolle tribunes zien teams uit alle hoeken van het continent ten strijde trekken. De bevolking geniet via de televisie mee. Jarenlang.

Nederland heeft een probleem! Teamcaptain Willem uit Winschoten heeft de joker ingezet op de waterhindernisbaan. Nederland. Water. Daar zijn we goed in. Annie moet nu voor de dubbele punten gaan zorgen. Maar Annie is geblesseerd geraakt in het sumoworstelpak. Haar enkel is dik. Nu moet Willem uit Winschoten het zelf op gaan knappen. De rest van het team hebben we volgens de captain nog hard nodig in de finale. Willem zwemt nooit. Die ene keer dat hij stomdronken in het kanaal donderde, rekent zijn team niet mee. Maar Willem gaat zwemmen. Voor volk en vaderland.

In de jaren ’97 en ’98 geeft Jack van Gelder commentaar bij het spelfestijn. Ron Boszhard is de verslaggever vanaf het strijdveld. Het is net een topsportwedstrijd. Alleen dan voor de gewone man. Je hoeft hier geen geboren talent voor te zijn. Spel Zonder Grenzen is er voor iedereen. Annie uit Winschoten is in het dagelijks leven gewoon huisvrouw. En teamcaptain Willem sleutelt aan auto’s. Hij vertelt Ron dat het op de waterhindernisbaan helaas compleet mis ging. En dat zijn team dit nog wel recht gaat trekken. Ron haast zich naar het volgende spel. De finale!

Ik kan niet meer stil op de bank zitten. Het finalespel gaat beginnen. Nederland moet winnen. Hongarije mag absoluut niet bij de eerste drie eindigen. En Portugal zet een joker in. Gevaarlijk! Wat is de bedoeling? Helemaal boven in een soort kasteel zit Annie. In één van de acht kooien. Goeie keus van teamcaptain Willem. Annie is toch geblesseerd. In de kooi hoeft ze alleen maar te wachten totdat haar teamgenoten de juiste sleutel weten te bemachtigen. Om haar te bevrijden. Hopelijk als eerste. Spanning vult vele Europese huiskamers.

En dan stopt het. In 1998 maakt de European Broadcasting Union (EBU) de laatste uitzending. De Nederlandse televisie herhaalt de uitzendingen nog tot ver in de 21ste eeuw. Dat verklaart mijn gevoel. In 2007 doet de EBU een poging om het Spel Zonder Grenzen weer van de grond te krijgen. Dat mislukt. De grootste reden: geldgebrek. WAT? Als we met z’n allen in Europa iets kunnen gebruiken dan is het wel vreugde. Spelvreugde. Weg met die crisis. Geef ons het Spel Zonder Grenzen terug. Annie uit Winschoten. Jessica from Manchester. Juan de Sevilla. Mathiass aus Salzburg. U en ik! We willen allemaal de strijd aangaan. Al moet het in een sumoworstelpak.

• Overzicht