Gijp

Het is een vrijdagavond. Ik zit in het publiek bij het TV-programma Voetbal International. Op een scherm telt een klok af. De uitzending begint over dertig seconden. Ik neem nog snel een laatste slok van mijn biertje. Nog twintig seconden. Daar verschijnen de mannen op het toneel. Genee, Derksen, Kieft. De vierde van het stel wandelt er rustig achteraan. Zijn handen in de zakken. Nog tien seconden. Genee zit op zijn plek. Net als Derksen. En Kieft. De vierde beweegt zich in een slakkengangetje richting zijn stoel. Hij kijkt eens rustig de zaal rond. De klok geeft nog één seconde aan. Gijp gaat zitten.

Over René van der Gijp kun je een boek schrijven. Dat deed Michel van Egmond – redacteur van het blad Voetbal International – dan ook. Met succes. In de hierboven genoemde uitzending ontving Van der Gijp het Gouden Boek voor 250.000 verkochte exemplaren van de biografie ‘Gijp’. Vanavond kan het boek de NS Publieksprijs winnen. Of beter gezegd, vanavond gaat het boek de NS Publieksprijs winnen. Het is de prijs voor wat volgens het publiek het beste boek van 2013 is. En ook al bestaat de concurrentie uit literaire werken van gerenommeerde schrijvers als Tommy Wieringa, Geert Mak, Simone van der Vlugt en Jan Brokken, de strijd is al lang gestreden.

Het publiek kiest. En dan worden – zoals Geert Mak het vandaag in De Gelderlander zo mooi stelt – appels, bananen en paprika’s inhoudelijk met elkaar vergeleken. Van de zes genomineerde boeken heb ik er twee gelezen: ‘Gijp’ en ‘De Vergelding’. Laatstgenoemde is het boek van Jan Brokken over het leven van de mensen in het dorp Rhoon (onder Rotterdam) tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een fantastisch boek dat ik iedereen aan kan raden. Maar als ‘De Vergelding’ een appel is, dan is ‘Gijp’ een banaan. Of wellicht een paprika. Maar toch zeker geen appel.

‘Gijp’ gaat niet alleen winnen omdat het boek in het praatprogramma Voetbal International uitgebreid gepromoot is. Michel van Egmond heeft een biografie geschreven over iemand die op zichzelf al een groot publiek aanspreekt. Daar zitten heel veel niet-lezers bij. ‘Gijp’ was hun eerste boek. ‘Michel van Egmond heeft veel mannen die nooit een boekhandel binnenstapten aan het lezen gekregen’, zegt Jan Brokken vandaag in De Gelderlander. Dat vindt hij een prestatie. Dat is het ook. Maar daarbij is de schrijver wel veel dank verschuldigd aan het onderwerp van zijn boek: René van der Gijp.

De ontspannenheid waarmee de voormalig profvoetballer door het leven gaat, is om jaloers op te worden. De combinatie van humor en verstand van zaken (voetbal) is misschien wel uniek. Wij willen allemaal een beetje Gijp zijn. In zijn biografie mag dat. Het maakt ‘Gijp’ zelfs voor de niet-lezer tot een genot. De winnaar van de NS Publieksprijs leest als een sneltrein. De uitreiking is vanavond in De Wereld Draait Door. Of de hoofdpersoon uit het winnende boek aanschuift? Geen idee. Dat weet Gijp zelf vast ook nog niet. Er staan nog zoveel seconden op de klok.

• Overzicht